در این مقاله به تعریف حباب سکه و شمش از جمله شمش طلا و نحوه محاسبه آن در وبسایت ایران طلا پرداخته شده است.سرمایه، سرمایه گذاری، بورس، طلا ...

حباب سکه و شمش

مقدمه  
 سرمایه، سرمایه گذاری، بورس، طلا، سکه، شمش، دلار سرمایه گذار،تورم، اقتصاد سیاسی و هزاران هزار اصطلاح دیگر که هر روز بارها و با ها میشنویم حتی با آن سر و کار داریم؛ شاید اگر به چند دهه قبل برگردیم کمتر این اصطلاحات را میشنیدیم یا با آن مواجه میشدیم، زیرا موضوعی خاص تلقی میشد که عموم مردم از آن بی اطلاع بودند؛ اما حال چه اتفاقی رخ داده است که میتوان گفت اکثر مردم در گوشه و کنار بحثهای عمیق اقتصادی میکنند و دیگر این اصطلاحات برای گوش غریبه نمیآید؟
  شاید پیشرفت  تکنولوژی یکی از این دلایل باشد در نهایت ما در عصر تکنولوژی و اطلاعات قرار داریم و هر گونه خبری در کسری از ثانیه در کل جهان شنیده میشود و دلیل دیگری که میتوان برای این موضوع آورد تاثیری است که این اصطلاحات با، بالا و پایین رفتن قیمت خود بر روی زندگی  مردم میگذارند. این مسائل خواسته و ناخواسته با زندگی روزمره ما عجین شده است، پس بهتر است با برخی از این اصطلاحات آشنا شویم.   

حباب قیمتی

قطع به یقین این اصطلاح را بارها شنیده آید در این مقاله قصد داریم راجب به حباب طلا و شمش صحبت کنیم اگر شما هم از فعالان گفتگو در بحث های اقتصادی هستید با ما همراه باشید. 
   همه روزه شاهد بازارهای پرجنب و جوش معاملات ارزی بازارهای درخشان طلا سکه و شمش هستیم؛ اما چرا طلا چرا سکه و چرا شمش؟
 برای عموم مردم سرمایه گذاری در بانکها و نهادها سرمایه گذاری راهی بهتر و با سود دهی بالا تر محسوب میشود. اما تا به حال به برشکستگی و فروپاشی این نهاد ها فکر کرده اید؟ 
سرمایه گذاری در حیطهی سکه و شمش این اطمینان را به شما میدهد که سرمایه شما در هر شرایط و در هر بازدهی زمانی هرچند با ارزش متفاوت که به علت شرایط سیاسی و اقتصادی خارجی و داخلی متغیر است؛ اما همیشه در دسترس شما میباشد و ارزش قابل توجهای دارد. 
 حتما متوجه این شدهاید که هر گاه خبری مهم از اقتصاد  وسیاست ایران یا جهان پیرامون پخش میشود اولین واکنش ها قیمت مربوط به قیمت طلا و دلار است.
 
داشتن طلا می تواند به عنوان یک پوشش در برابر تورم و کاهش تورم به طور یکسان عمل کند و همچنین به عنوان یک تنوع دهنده خوب در سبد سهام شما باشد. 
   میتوان گفت افراد جامعهی ما طلا را به عنوان یک سرمایه امن در صورت بروز مشکلات متعدد میدانند بنابراین در صورت رخ دادن هر گونه خبری بلافاصله رو به خرید طلا و دلار می آورند؛ ارزش سکه و شمش به خودی خود معضلی حل نشده است، حال غول بی شاخ و دم دیگری به نام حباب نیز به این ماجرا راه پیدا کرده.   

حباب طلا و شمش 

برای ورود به این مبحث ابتدا مروری بر ماهیت سکه و شمش میکنیم. 
سکه   
سکه طلا از مسکوکات قانونی جمهوری اسلامی ایران به شمار میرود که از سال 1358 به پیشنهاد وزارت اقتصاد و دارایی  وقت به مناسبت پیروزی انقلاب اسلامی 57 ضرب آنها آغاز شد.
عیار سکهها همگی 900 در 1000 است و در 4 قطع تمام سکه نیم سکه ربع سکه و یک گرم عرضه میشود.
این سکهها دارای دو طراحی مختلف با عناوین طرح قدیم (ضرب شده بین سال های 1358 تا 1370 ) و طرح جدید بین سال های 1370تا کنون ) ساخته شده و به صورت عمده ( پک) یا خورد (خریدهای رایج عمومی ) به قیمت روز خرید و فروش و معامله میشود.  
 
برای اطلاعات بیشتر در مورد سکه به مقاله سکه در سایت مراجعه کنید.

عیار  

 عیار میزان یا واحدی برای تعیین خلوص طلا است. به عنوان مثال، برای تعیین خلوص سکه بهار آزادی باید به دنبال عیار آن باشیم. در واقع به نسبت طلای استفاده شده در هر قطعه طلا به وزن کل آن قطعه عیار گفته میشود.  
عیار طلای خالص برابر با 1000 در نظر گرفته میشود، یعنی در یک کیلوگرم طلا 1000 گرم طلای خالص وجود دارد. طلای 24 عیار یعنی طلایی که کاملا خالص است، با این وجود چون هیچگاه طلایی با این عیار وجود ندارد شمشها با عیار 999.9 معامله میشوند .

  شمش طلا

شمش طلا، طلای خامی است که حداقل عیار آن 995 و حداکثر آن 999.99 میباشد. هر چه عیار آن بیشتر باشد، ارزش آن هم بیشتر میشود

آيا بايد روی شمش سرمایه گذاری کنیم؟  

 ابتدا باید این نکته را بدانیم که سرمایه گذاری به روی سکه و شمش در اولین مرحله به نیاز و خواسته فرد مربوط است. سرمایه گذاری به روی سکه و شمش تا حدود زیادی امن تلقی میشود؛ اما قیمت آنها نیز میتوانند در طول زمان بسته به شرایط بازار تغییر کنند؛ اما همچنان به عنوان یک سرمایه گذاری مناسب در بازار شناخته میشود که میتواند از سرمایه شما در برابر بازارهای متغییر مالی و شرایط ناایمن اقتصادی محافظت کند.

حباب طلا

حباب دارایی زمانی رخ می دهد که قیمت یک دارایی، مانند سهام یا مسکن، بدون هیچ دلیل قوی برای نشان دادن ارزش بالاتر، به سرعت افزایش مییابد. هنگامی که قیمت طلا در یک دوره کوتاه به طور چشمگیری افزایش مییابد، معمولاً به این دلیل که سفته بازان قیمتها را فراتر از ارزش ذاتی آن افزایش میدهند، حباب طلا شکل میگیرد.
مردم معتقدند که طلا محافظ خوبی در برابر تورم است، اما هیچ دلیل اساسی وجود ندارد که ارزش آن با کاهش ارزش دلار افزایش یابد.
برخلاف سایر سرمایه گذاریها، بیشتر ارزش طلا بر اساس سهم آن در جامعه نیست. مردم به مسکن برای زندگی و نفت برای بنزین برای رانندگی ماشین خود نیاز دارند و ارزش سهام بر اساس سودآوری شرکتهای نمایندگی است.
 
بیشترین استفاده از طلا به عنوان کالایی برای تولید اقلام لوکس است. بیشتر عرضه سالانه طلا به جواهرات (78 درصد) تبدیل می شود. سایر صنایع از جمله الکترونیک، پزشکی و دندانپزشکی به حدود 12 درصد از عرضه سال نیاز دارند. مابقی برای تراکنش های مالی (10%) استفاده می شود. 
جورج سوروس، سرمایهگذار مشهور، در بیان نظریه بازتابی خود، گفته است که گاهی اوقات قیمت داراییها به اندازه ارزش داراییها، ادراک از ارزش دارایی را شکل میدهند. این میتواند حلقهای ایجاد کند که در آن افزایش قیمت بر ادراکات در مورد اصول تأثیر میگذارد. با افزایش قیمتها، اعتماد سرمایه گذاران به عوامل بنیادی نیز افزایش مییابد.
این حلقههای بازخورد میتوانند به خودی خود تداوم داشته باشند و حباب تا زمانی که ناپایدار شود متورم میشود.

چرا حباب؟  
 
در اولین برخورد با کلمه حباب ناپایداری و شکنندگی آن در ذهن میآید.
حباب گوی هزار رنگ است که تحمل هیچ گونه فشاری را از محیط اطراف خود ندارد و به سادگی متلاشی میشود. 
قیمت طلا و شمش هم مشابه ویژگی ناپایداری حباب میباشد. 
ناپایداری در قیمت و ارزش سکه و شمش همانند ناپایداری حباب است. در واقع حباب طلا و شمش کنایه از نداشتن قیمت ثابت آنهاست، که به عوامل مختلفی مانند سیاست و اقتصاد بستگی دارد.
  حباب چيست ؟   
   حباب یک چرخه اقتصادی است که با افزایش سریع ارزش بازار به ویژه در قیمت داراییها مشخص میشود. این تورم سریع با کاهش سریع ارزش یا انقباض همراه است که به عنوان حباب از آن یاد میشود. به طور معمول، یک حباب با افزایش قیمت داراییها ایجاد میشود که ناشی از رفتار پرشور بازار است. در طول حباب، داراییها معمولاً با قیمتی یا در محدوده قیمتی معامله میشوند که بسیار بیشتر از ارزش ذاتی دارایی است (قیمت با اصول دارایی همخوانی ندارد). علت به وجود آمدن حبابها توسط اقتصاددانان مورد مناقشه است. حتی برخی از اقتصاددانان باور دارند که اصلاً حبابها رخ نمیدهند (بر این اساس که قیمت داراییها اغلب از ارزش ذاتی خود منحرف میشوند). با این حال، حبابها به طور معمول تنها بعد از کاهش شدید و زیاد قیمتها شناسایی و بررسی میشوند. برای مثال شما کالای را در نظر بگیرید که با قیمت 30000 هزار تومان در بازار به فروش میرسد در صورتی که ارزش واقعی آن 10000هزار تومان است در واقع کالا با قیمتی بیشتر از ارزش واقعی خود در اینجا به فروش میرسد؛ به این تفاوت قیمت حباب گفته میشود. برای تعیین حباب سکه و شمش ابتدا باید قیمت واقعی آنها را پیدا کنیم که به عوامل متعددی بستگی دارد، البته که این کار در حیطه و تخصص همه افراد نیست و تنها فعالان و متخصصین حاضر در این عرصه میتوانند، در مورد این موضوع اظهار نظر کنند؛ بنابراین به اختلاف قیمت طلا و شمش که در بازار معامله میشود با ارزش واقعی آن، حباب طلا و سکه گفته میشود.

بسیاری از مردم می گویند حباب طلا در شرف ترکیدن است، اما آیا واقعاً اینطور است؟
 یکی از مشکلات شناسایی حبابها این است که حبابها تا زمانی که شروع به ترکیدن نکرده باشند، از حضور آن اطمینان نداریم. ترکیدن حباب به زمانی اشاره دارد که قیمتهای متورم توانایی پایدار ماندن را ندارند و قیمت دارایی به طرز عجیبی پایین میآید.
حباب طلا و شمش دو حالت حباب دارد: 1- حباب مثبت 2- حباب منفی 
   به منظور درک درست مطالب ابتدا بهتر است با برخی از تعاریف آشنا شویم.  
  قیمت عرضه: قیمتی است که فروشندگان مایل هستند، کالای خود را با آن قیمت بفروشند.   
 قیمت تقاضا: قیمتی است که خریداران مایل هستند،کالایی خود را با آن قیمت خریداری کنند.   
  نقطه تعادل: زمانی که در بازار قیمت عرضه و تقاضا یکسان باشد؛ کالا در نقطه تعادل قرار دارد.   
 با توجه به تعاریف فوق هنگامی که قیمت عرضه یک کالا از قیمت تقاضای آن بیشتر باشد؛ حباب قیمتی مثبت است و بالعکس هنگامی که قیمت عرضه کمتر از قیمت تقاضا باشد؛ حباب قیمتی منفی داریم که بسیار کمتر از حباب قیمتی مثبت اتفاق میافتد.  
  عوامل ایجاد حباب مثبت 
 
   1- زیاد شدن سرمایه در بازار: همان افزایش بیش از اندازه  نقدینگی در بازار است. در واقع دولت و بانک مرکزی با سیاستهایی که در پیش گرفتند، موجب این افزایش نقدینگی شدهاند. این پول بدون پشتوانه، باعث افزایش تقاضای کالای مورد نظر میشود و تعادل عرضه و تقاضا را به هم میزند. طبیعی هست که در این شرایط شاهد افزایش قیمتها باشیم.  
2-  کمبود کالا به دلایل مختلف مانند: تحریم، کرونا، احتکار کردن، بلایای طبیعی مثل خشکسالی، سیل و زلزله... 
 3-امید مردم و سرمایهگزاران به افزایش قیمت آن کالا در آینده 
  عوامل ایجاد حباب منفی  
1- سرمایه گذاری در بخشهای دیگر: بهعنوان مثال، سرمایهگذاران، سرمایه خود را  از سکه به خرید خانه تغییر میدهند. بازار سکه افت پیدا میکند؛ اما از طرفی بازار خانه رونق میگیرد و در اینجا شاهد شکل گیری حباب میشویم. 
2- تولید و عرضه بیش از حد آن کالا در بازار که واردات قاچاق یک کالا جزئی از همین بخش محسوب میشود.  3- امید داشتن مردم و سرمایهگزاران به کاهش یافتن قیمت آن کالا در آینده.  

  حباب مثبت و منفی در قیمت سکه  

 معمولاً در قیمت سکه شاهد حباب بیشتری هستیم؛ چراکه سکه طلا جزء مسکوکات است و سالانه یک تعداد مشخص از آن تحت نظر بانک مرکزی ضرب میشود و گاهی اوقات سکه در بازار کمیاب میشود و شما برای خرید به مشکل برخورد میکنید؛ به همین دلیل است بسیاری از مردم عادی خرید سکه را برای سرمایهگذاری انتخاب میکنند؛ آنها  معتقدند خرید و فروش سکه علاوه بر اینکه پر سود است، ریسک پذیری کمتری را نسبت به دیگر بخشها مانند دلار شامل میشود.‎
حباب سکه هم شرایطی مانند حباب قیمت طلا دارد. 
 
حباب سکه به تفاوت بین قیمت حقیقی سکه و قیمتی که با آن معاملات در بازار انجام میشود، گفته میشود. این حباب گاهی  بر اثر عرضه و تقاضا و عوامل روانی ایجاد میشود. 
کارشناسان در زمینه خرید و فروش سکه، وقتی که حباب سکه بالا است، سرمایهگذاری روی آن را توصیه نمیکنند چرا که در این شرایط قیمت واقعی سکه در شرایط عادی کمتر است و با کاهش یا از بین رفتن حباب سکه قیمت واقعی سکه نمایان میشود در نتیجه ارزش پول شما کاهش مییابد؛ بهترین زمان خرید سکه وقتی است که حباب سکه به طور کامل وجود نداشته باشد و یا بسیار کم باشد؛ چراکه در این زمان قیمت و ارزش سکه در شرایط واقعی وجود دارد.    

نحوه محاسبه حباب قیمت طلا  

  برخلاف تصور عموم محاسبه حباب قیمت طلا آسان است و شما میتوانید برای محاسبه آن روش زیر را امتحان کنید: ابتدا اونس طلا را در قیمت دلار ضرب می کنیم تا قیمت ۱ اونس طلا به ریال به دست بیاید. قیمت ۱ اونس طلا ۲۴ عیار × دلار = قیمت ۱ اونس طلا به ریال سپس قیمت به دست آمده را بر اونس طلا که ۱ اونس برابر ۳۱.۱۰۳۴۷۶۸ گرم است، تقسیم میکنیم تا قیمت ۱ گرم طلای ۲۴ عیار به ریال به دست بیاید. قیمت به دست آمده را بر عدد ۱۰۰۰ تقسیم میکنیم و سپس در ۷۵۰ ضرب میکنیم تا قیمت ۱ گرم طلای ۱۸ عیار به دست بیاریم. با این روش قیمت جهانی طلا را به دست میآوریم. سپس مظنه طلا در ایران را تقسیم بر ۴.۳۳۱۸۰۲ میکنیم، بعد از محاسبه هر دو قیمت، آنها را با هم مقایسه میکنیم تا بتوانیم حباب قیمت را به دست آوریم. اگر قیمت طلا در ایران از قیمت طلا در جهان بیشتر باشد، حباب مثبت تشکیل میشود.
 
حباب سکه و شمش در نتیجه انحراف انس طلا و دلار شکل میگیرد.